Father Tatul's Advice to his Student Thomas

Սուրբ հայրն Թաթուլ առաջնորդ կացոյց զԹումաս աշակերտն իւր վանաց իւրոց եւ խրատ ետ նմա զայս բանս

Որդեակ իմ Թումաս, այսաւր կոչեաց զքեզ Հոգին սուրբ յառաջնորդութիւն եղբարց քոց. արդ երկայնամիտ լեր եւ ողորմած ըստ նմանութեան Հաւրն երկնաւորի, զի շահել կարասցես զեղբարսդ քո եւ դու պսակիս ի Քրիստոսէ, որպէս յանունդ ես կոչեցեալ, նոյնպէս եւ ի գործդ լեր։ Լուր սուրբ առաքելոյն Պաւղոսի ի խրատել զաշակերտսն իւր ասէր. ամենեցունց հիւանդութեամբ ինքն վշտանայր, եւ որպէս հրով այրէր դառնակսկիծ աղէտիւ։ Աշակերտ ես երկնաւոր Հաւրն, նման լեր նմա։ Հայր հասարակաց ես, եւ ի գործոյն մի՛ վերջանայր։ Ամենայն բարեձեւութեանց աւրինակ զքեզ ցոյց եղբարցն. վարդապետութեամբ խրատես, սիրով մխիթարեա, յուսով դարմանեա. վարդապետին վկայ՝ գործքն է, եւ առաջնորդին՝ հաստատութիւնն։ Հաստատ կաց եւ երկայնամիտ լեր ամենայն սխալանաց եղբարցն՝ ի բանս եւ ի գործս։ Բայց կամապաշտիցն ամենեւին մի անսար, եւ ոչ սակաւ մի, զի աւտար է ի մարմնոյն Քրիստոսի, եւ չէ ի գործ Աստուծոյ եկեալ։

Որդեակ, զոր ինչ յեղբարցն պահանջես՝ զայն ի քեզ ցոյց։ Սակաւ խաւսեաց եւ յոլով արդիւնացո, քարոզ՝ զգործքդ ցոյց։ Առաջնորդն ծնող է եւ բժիշկ, եւ հիւանդացեալն կարաւտ է սիրոյ եւ առողջութեան։

Որդեակ, որ սխալէ եւ չէ իւր սովորութիւն՝ մի պատժեր. զմանկագոյնսն ի հնազանդութիւն կրթեա եւ յաշխատութիւն. զծերսն ի սաղմոսերգութիւն եւ ի ձեռագործս. եւ ի բանս խրատու առ մանկագոյնսն։ Հոգեւոր առաջնորդն աստուածային հուր է լուսաւորիչ մաքրիչ եւ ջեռուցիչ. զապականարար ախտն այրէ, զգիջութիւնն ցամաքեցուցանէ, կրաւնաւորական հանդիսիւ քննէ եւ որպէս զոսկի ի բովս՝ անաղտ սրբութեամբ զեղբարսն Աստուծոյ ընծայէ, եւ ինքն թագաւորէ ի վերայ տասն քաղաքաց. հոգեւոր ցաւակցութեամբն բժշկէ։ Միս եւ գինի կրաւնաւորաց ոչ է ուտելի, այլ ճաշակելի է որոյ պէտք են։ Որ յախտ հիւանդութեան անկանի՝ զբնական կարգն թուլացո, եւ զսովորական դարմանն ըստ պիտոյիցն առատացո։ Յաւելորդին մի անսար՝ որ չէ մեր։ Պիտոյ է ժուժկալել որչափ հնար է, յուսով աղաւթել, հաւատով աշխատել, գոհութեամբ ճաշակել։

Որդեակ, նզովս մի՛ ելցէ ի բերանոյ քո. թէպէտ եւ եղբայր է կամ որդի ի մի մահիճս մի՛ ննջեսցեն։ Որ խէթ ունիցի ի մտի չէ պարտ աղաւթել, ոչ ճաշակել եւ ոչ ննջել։ Որ երդնու զոր չէ մեզ աւրէն, արտաքոյ սրբութեանց լիցի ըստ չափոյ։ Մի՛ խառներ ընդ խրատն բարկութիւն, զի մի՛ ընկղմեսցի սխալեալ եղբայրն ի բարկութենէ խրատուն։ Աստուածասէրն իւր մտացն եւ խորհրդոցն եւ կամացն որպէս թշնամւոյ զգուշանայ։

Որդեակ, յորժամ ի մահիճսն քնոյ ելանես, այնպէս համարեա թէ ի գերեզման իջանես։ Հալածեա զխորհուրդս եւ զբանս, որք ի սնոտիս ընթանան։ Բեւեռեա զքեզ յերկեւղն Աստուծոյ, եւ ած զմտաւ զերկեւղ դատաստանին. երկեւղիւ ննջեա, եւ զարթուցեալ՝ աւրհնեա զԱստուած, եւ գոհացիր զԱստուծոյ, որ պահեաց զքեզ ի գիշերային խաւարասէր չարէն։

Փութացիր ի տեղի աղաւթիցն, եւ ծնրադրեա երիցս անգամ, եւ աւելի. եւ ապա ի ծունկս անկեալ, եւ զերեսդ ի յերկիր եդեալ, հայցեա քեզ աւգնութիւն Աստուծոյ, եւ ապա սկսիր զկանոնեալ սաղմոսն, Աղաչեա զԱստուած բանալ զբերանդ, եւ բարբառել զայն զոր սիրէ Աստուած։ Մի՛ պղտորեր զխորհուրդ սրտի քո. Մի՛ ընդարձակեր զբանդ, մի՛ թողացուցաներ զձեռսդ։ Մի՛ դառնայր յարեւմուտս որ չէ քեզ սահման։ Մի՛ սպարարեր զակնդ շրջածութեամբ։

Զբոլոր զգայարանսդ պնդակազմ քաջութեամբ պնդեալ վառեա։ Այլ եւ զբովանդակ եղբայրութիւնդ քաջալերութեամբ զինեա։ Քաջ է պատերազմ, եւ որք յաղթենն՝ պսակին։ Թոյլքն եւ անարիքն ոչ պատերազմին. ոչ յաղթեն եւ ոչ պսակին։

Որդեակ, իշխանութեամբ մի՛ վարիր առ եղբարսն, եւ զոր դու ոչ կարես առնել, զայն յեղբարցն մի՛ պահանջեր. զմի ոք միայն մի՛ առաքեր ի վանացն ի բան, այլ երկու. զի վայէ զմինն ի ճանապարհին. եթէ գլորեսցի ո՞վ կանգնեսցէ զնա. զի շատ վնասք լինին միոյն։ Եղբայր ոք որ ախտանայ հոգով թէպէտ եւ բազում բժշկութեան պէտս ունի՝ ի սրբութենէն միայն արդել. եւ այլ ամենայն կարգն ընդ եղբարսն լիցի։ Երկեւղածն ի սիրոյն առաւել պատկառի քան ի պատուհասէն։ Զգեստն որպէս եւ հանդիպի. եւ չափն որ զվտանգսն բառնայ։ Զոր դու յեղբարցն պահանջես, ծերոցն զնոյն հատո. զի մի՛ յանկանիցիս յերկնաւոր շնորհացն զկամսդ քո պաշտելով։ Զպատարագին աղաւթսն եւ զերեկոյինն՝ պարապեցո զձեռսդ քո յաշխատութենէ։ Որ գոհութեամբ աշխատին՝ արժանի են սուրբ խորհրդեանն. եւ տրտնջողն բնաւ իսկ ոչ։

Որդեակ՝ յորժամ եղբայր քո ստահակեսցի, մի՛ անփոյթ առներ զնորա կորստեամբն։ Համբերեա նորա չար վարուցն եւ ատելի գործոցն. որպէս եւ քո պարզ հոգիդ ախտալից մարմնոյդ լինի։ Մի՛ բաւական համարիր զհամբերելն, այլ ձեռն տուր եւ ժանա յարուցանել զնա, եւ յաղաւթելն արտասուեա վասն նորա։ Վստահեմ ի Հոգին սուրբ որ առատացոյց յառաքեալսն զշնորհսն իւր, նոյնպէս եւ ի քեզ հեղցէ. զի եւ դու զգործս տեառն գործեսցես։ Չեմք հեռի ի միմեանց, այլ հանապազ տեսանեմք զմիմեանս. եւ Աստուած զմեզ տեսանէ եւ զեղբարսդ ամենայն։ Եւ զոր պակասութիւն գիտես ի քեզ՝ զայն հնազանդութիւնն լնու։ Զի զճանապարհս որ ընդ աջմէն գիտէ տէր եւ ճանաչէ. երթ, եւ տէր եղիցի ընդ քեզ։

Զոր ասացի քեզ, որդեակ, համառաւտ բանիւ աւարտեմ։ Զսէր եւ զերկայնամտութիւն բնութիւն արա քեզ, եւ զերկեւղն Աստուծոյ գործակից. եւ զամենայն առաքինութիւն դիւրաւ կատարեա։

 

 

Զայս խրատ առեալ երանելին Թումաս ի սուրբ հաւրէն Թաթլոյ ի յանապատին, եւ գնացեալ ի վանս իւր՝ ամենայն բարեձեւութեամբ զարդարէր զմիաբանս սուրբ ուխտին, բնակեցուցանելով ի նմա զբազմութիւն եղբարց միաբանից։ Եւ կեցեալ ինքն հրեշտակակրաւն վարուք ամս բազումս, եւ հասեալ ի բարւոք ծերութիւն, եւ խաղաղութեամբ հանգեաւ ի Քրիստոս։

Comments

Popular posts from this blog

In Defense of Civilization

Learn Classical Armenian!

Movses Khorenatsi's History of the Armenians