Theophrastus' Characters: Flattery

 Theophrastus' Characters

 

 —

 

FLATTERY

 

Flattery might be understood to be a sort of converse that is dishonorable, but at the same time profitable, to him that flatters; and the Flatterer will say as he walks beside you ‘Are you aware how people are looking at you? No man in Athens gets such attention’; or this, ‘You were the man of the hour yesterday in the Porch; why, although there was more than thirty present, when the talk turned to who was the finest man there, the name that came to every lip both first and last was yours.’ And while he says such things as these, he picks a speck from your coat; or if so be a morsel of chaff be blown into your beard, plucks it out and then says with a smile ‘D’ye see? Because you and I be not met a whole day, your beard’s full of grey hairs—though I own your hair is singularly dark of your age.’

            He will desire silence when his friend speaks, or praise the company for listening to him; when he comes to a stop, he will cry in approbation ‘Quite right’; and if he make a stale jest will laugh, and stuff the corner of his cloak in his mouth as if he could not hold his merriment. Moreover, any man that comes their way is bidden stand awhile till the great one be gone past. He will buy apples and pears and bring them in for the children, and giving them before their father will kiss them and cry ‘Chicks of a good strain.’ When he buys shoes with him at the cordwainer’s, he will tell him that the foot is shapelier than the shoe. And if he go visiting a friend of his he will run ahead and tell him he is coming, and then face round and say ‘I have announced you.’

            He is the man, you may be sure, to go errands to the women’s market there and back without stopping for breath; and of all the guests will be first to praise the wine; and will say in his patron’s ear ‘You are eating nothing’; or picking up some of the food upon the table exclaim ‘How good this is, isn’t it?’ and will ask him whether he is not cold? And will he not have his coat on? And shall he not draw his skirts a little closer about him? And saying this, bend forward to whisper in his ear; and will speak to another with his eye on his friend. He will take the cushions from the lackey at the theatre and place them for him himself. He will remark how tasteful is the style of his patron’s house; how excellent the planting of his farm; how like him the portrait he has had made.

 

 

Վասն Սուտակասպասութեան

 

Սուտակասպասութիւն համարելի է վարք անպատեհ ի շահ սուտակասպասին, եւ սուտակասպաս այն՝ որ ճանապարհակից ումեք եղեալ, ասիցէ. Առնո՞ւս ի միտ՝ թէ ո՛րպէս ի քեզ ակնկառոյց կան մարդիկդ. ոչ ումեք յորոց ի քաղաքիս են լինի այս՝ բաց ի քէն. երէք գովեցար ի հասարակաց. զի իբրեւ արք աւելի քան զերեսուն ակմբեալ էին, եւ զրոյցք ի մէջ անկան թէ ո՛ լաւագոյն իցէ, աստի սկսեալ ամենեքեան ի վեր եւ ի վայր զքո անուն յեղյեղեցին։ Եւ այլ ինչ այսպիսի ասելով, առնու զգուշութեամբ ի հանդերձէ նորա զծիւն փոքրիկ։ Եւ եթէ ունգ ինչ յարդի արկեալ իցէ հողմոյ ի վարսս գլխոյն, ծայրիւք մատանցն խնամով ի բաց քաղէ, ժպտի եւ ասէ. Տեսանե՞ս, երկու օր է զի չեմ տեսեալ զքեզ, եւ ահա մօրուքդ ալեւորեալ է. սակայն եւ այնպէս առ տիովք հասակիդ տակաւին ոչ ինչ ընդհատ յայլոց քաջաթուխ են հերքդ։

        Եւ ի խօսել նորա՝ սաստէ այլոց լուռ լինել, եւ նմա լու ի լու գովէ զնա. եւ իբրեւ դադարիցէ՝ ծափ զփափի հարկանէ, ձայն առնու՝ վկայէ թէ ամենաբարւոք խօսեցաւ։ Ի կատակել նորա՝ ցուրտ ծաղր արձակէ, եւ զձորձսն ընդ բերանն պնդէ, որպէս թէ ոչ կարացեալ ունել զծաղրն։ Որ յուղւոջ ընդ առաջ պատահիցեն, պատուէր տայ զտեղի ունել մինչեւ նա անցանիցէ. եւ գնեալ տանձ եւ խնձոր՝ բերէ տայ որդւոց նորա ակնյանդիման նորին, եւ ողջագուրեալ ասէ, Բարւոյ հօր սիրուն ձագունք։ Եւ յորժամ նա հողաթափս գնիցէ, զոտնն բարեձեւ քան զօդն լինել ասէ։ Եւ թէ առ բարեկամ ոք ուրեք գնայցէ, յառաջեալ պատգամաւոր ընթանայ, թէ Առ քեզ գայ. եւ անդրէն ընդ առաջ նորա դարձ արարեալ պատմէ, թէ Ազդ արարի։

        Առանց ընդ բանս ինչ ածելոյ կարող է պաշտել անդանդաղ եւ զոր ի կանանցն շուկայի։ Ի սեղանակիցն լինել, յառաջ քան զամենայն ոք ինքն ի գովութիւն առնու զգինին. եւ թէ մերձ բազմեալ իցէ, Ո՜հ, ասէ, ո՛րպէս յուշիկ ուտես. եւ առեալ ինչ նմա ի սեղանոյն, Աղէ զա՛յս տես, ասէ, քանի՛ համեղ է։ Եւ հարցանէ թէ մսիցի՞, եւ խնդրիցէ՞ այլ եւս արկանելիս. եւ զայս ասացեալ ծածկէ զնա վերարկուաւ. եւ կարկառեալ յունկն նորա շշնջէ. եւ ի խօսելն ընդ այլս ի նա ինքն կառուցեալ պիշ ունի զակն։ Եւ ի թատերն յափշտակեալ ի մանկանէն զբարձկնեարն ինքնին արկանէ նմա։ Զտանէ նորա ասէ թէ գեղեցկաշէն է, եւ զագարակէն թէ քաջատունկ, եւ զկենդանագրէն թէ ճշգրտահան։

        Եւ գլւոխ ամենայնի, զամենայն ինչ ասել եւ առնել թուի սուտակասպասն, որովք կարծէն հաճոյ լինել։

κολακείας

 

τὴν δὲ κολακείαν ὑπολάβοι ἄν τις ὁμιλίαν αἰσχρὰν εἶναι, συμφέρουσαν δὲ τῷ κολακεύοντι, τὸν δὲ κόλακα τοιοῦτόν τινα, ὥστε ἅμα πορευόμενον εἰπεῖν: 'ἐνθυμῇ, ὡς ἀποβλέπουσι πρὸς δὲ οἱ ἄνθρωποι; τοῦτο δὲ οὐθενὶ τῶν ἐν τῇ πόλει γίγνεται πλὴν σοί.' 'ηὐδοκίμεις χθὲς ἐν τῇ στοᾷ:' πλειόνων γὰρ ἢ τριάκοντα ἀνθρώπων καθημένων καὶ ἐμπεσόντος λόγου, τίς εἴη βέλτιστος, ἀπ᾽ αὐτοῦ ἀρξαμένους πάντας ἐπὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ κατενεχθῆναι. καὶ ἄλλα τοιαῦτα λέγων ἀπὸ τοῦ ἱματίου ἀφελεῖν κροκύδα, καὶ ἐάν τι πρὸς τὸ τρίχωμα τῆς κεφαλῆς ὑπὸ πνεύματος προσενεχθῇ ἄχυρον, καρφολογῆσαι. καὶ ἐπιγελάσας δὲ εἰπεῖν: 'ὁρᾶς; ὅτι δυοῖν σοι ἡμερῶν οὐκ ἐντετύχηκα, πολιῶν ἔσχηκας τὸν πώγωνα μεστόν, καίπερ εἴ τις καὶ ἄλλος ἔχεις πρὸς τὰ ἔτη μέλαιναν τὴν τρίχα.'
        καὶ λέγοντος δὲ αὐτοῦ τι τοὺς ἄλλους σιωπᾶν κελεῦσαι, καὶ ἐπαινέσαι δὲ ἀκούοντος, καὶ ἐπισημήνασθαι δέ, εἰ παύσαιτο, 'ὀρθῶσ᾽, καὶ σκώψαντι ψυχρῶς ἐπιγελάσαι τό τε ἱμάτιον ὦσαι εἰς τὸ στόμα ὡς δὴ οὐ δυνάμενος κατασχεῖν τὸν γέλωτα. καὶ τοὺς ἀπαντῶντας ἐπιστῆναι κελεῦσαι, ἕως ἂν αὐτὸς παρέλθῃ. καὶ τοῖς παιδίοις μῆλα καὶ ἀπίους πριάμενος εἰσενέγκας δοῦναι ὁρῶντος αὐτοῦ, καὶ φιλήσας δὲ εἰπεῖν: 'χρηστοῦ πατρὸς νεοττία.' καὶ συνωνούμενος ἐπικρηπῖδας τὸν πόδα φῆσαι εἶναι εὐρυθμότερον τοῦ ὑποδήματος. καὶ πορευομένου πρός τινα τῶν φίλων προδραμὼν εἰπεῖν ὅτι 'πρὸς σὲ ἔρχεται᾽, καὶ ἀναστρέψας ὅτι 'προσήγγελκα᾽.
       ἀμέλει δὲ καὶ τὰ ἐκ γυναικείας ἀγορᾶς διακονῆσαι δυνατὸς ἀπνευστί. καὶ τῶν ἑστιωμένων πρῶτος ἐπαινέσαι τὸν οἶνον καὶ παραμένων εἰπεῖν: 'ὡς μαλακῶς ἐσθίεισ᾽, καὶ ἄρας τι τῶν ἀπὸ τῆς τραπέζης φῆσαι: 'τουτὶ ἄρα ὡς χρηστόν ἐστι᾽, καὶ ἐρωτῆσαι, μὴ ῥιγοῖ, καὶ εἰ ἐπιβάλλεσθαι βούλεται, καὶ εἴ τι περιστείλῃ αὐτόν: καὶ μὴν ταῦτα λέγων πρὸς τὸ οὖς προσπίπτων διαψιθυρίζειν: καὶ εἰς ἐκεῖνον ἀποβλέπων τοῖς ἄλλοις λαλεῖν. καὶ τοῦ παιδὸς ἐν τῷ θεάτρῳ ἀφελόμενος τὰ προσκεφάλαια αὐτὸς ὑποστρῶσαι. καὶ τὴν οἰκίαν φῆσαι εὖ ἠρχιτεκτονῆσθαι καὶ τὸν ἀγρὸν εὖ πεφυτεῦσθαι καὶ τὴν εἰκόνα ὁμοίαν εἶναι.
        καὶ τὸ κεφάλαιον τὸν κόλακα ἔστι θεάσασθαι πάντα καὶ λέγοντα καὶ πράττοντα, ᾧ χαριεῖσθαι ὑπολαμβάνει.