The Birch and The Heather (from the Fables of Mkhitar Gosh)

Ցարասին եւ հաւամրգին յԱռակք Մխիթար Գոշի

Բողոքբողոք կալել - to protest, to appeal to

առ

միմեանսառ միմեանս - one another

կալան ցարասի եւ հաւամրգի. քանզի եւ նոքա տունկք գոլով, սակայն

պակասամիտքպակասամիտ - dull-witted

. եւ

տրտնջէինտրտնջել - to grumble

ասելով. Զիա՞րդ նման մեզ լինելով

մրտիմրտի - myrtle

տեսլեամբտեսիլ - appearance

՝ եւ

փանաքութեամբփանաքութիւն - weakness

վարդ, եւ այնքան պատուին՝ զի ի տունս բնակեն

ճոխագունիցճոխագոյն - lavish, very wealthy

՝ եւ յեկեղեցիս, եւ մեք անարգ լինիմք գործիք՝ զաւելորդս

տանցտուն - house

եւ

գռեհիցգռեհ - street

մաքրելով։ Զայս ասելով՝

զանուշահոտութիւնանուշահոտութիւն - fragrance

նոցա

զբժշկութիւննբժշկութիւն - healing

եւ

զպիտանութիւննպիտանութիւն - utility

թագուցանելով, եւ

զհամեմատութիւննհամեմատութիւն - comparison

՝

ինքեանցինքեանց - themselves

առաջի դնելով՝

զամբաստանութիւննամբաստանութիւն - accusation

աճեցուցանէին։ Այսպիսի է առակիս տեսութիւն. բազումք

նորամուտք ի կրաւնաւորացնորամուտ - newly-entered clerics

յորժամ ըստ

պատշաճիպատշաճ - suitable

նոցա ի

խոնարհագոյնխոնարհագոյն - very humble, most humble

գործ ինչ որոշեն,

քրթմնջենքրթմնջել - to grumble

՝ թէ մեզ նման ձեւով եւ այլք են կրաւնաւորքն, զիա՛րդ պատուին եւ ի գործ պարկեշտ կան, եւ յայսքան անարգութեան մեք. եւ զնոցա արժանի պատուոյ զվարս թագուցանեն. զի ոմանք քահանայք իցեն, եւ զնմանութիւն տեառն վարուց ունին նման վարդի. եւ այլք ի մանկութենէ կուսութեամբ անուշահոտեալք նման մրտի. իսկ նոքա անգիտանալով զինքեանս՝ վայրապար ամբաստանեն։

—

The broom (or genista or birch) and the heath (or heather) were complaining to each other. Both were plants, but both silly. They grumbled: "Why is it that the myrtle, which resembles us in appearance, and the rose [resembling us] in delicacy, are so esteemed that they dwell in the homes of the very rich and in the church, while we are dishonored instruments [used] to clean refuse in homes and on the streets"? Saying this, they concealed [the myrtle's and the roses'] fragrance, medicinal properties and general usefulness, and thrusting forth comparison with themselves, caused the complaint to grow. The meaning of this fable is as follows: many who have recently entered the clergy, when designated for some very humble work which befits them, mutter, [saying]: "There are other clerics like us in form. Why are they honored and found doing decent work while we are so disrespected"? And they concealed [the modest clerics'] behavior, which was respect-worthy. For some are priests and in behavior resemble the Lord, like a rose. Others have become fragrant through celebacy from childhood, like the myrtle-tree. Not knowing themselves, they senselessly accuse.

(Translated into English by Robert Bedrosian)

—