Movses Khorenatsi's History of the Armenians: Chapter 7

Movses Khorenatsi's History of the Armenians
(Translated by Robert Bedrosian)

Book I

Genealogy of Greater Armenia

 

Chapter VII

 

Brief discussion of the fact that the one called Bel by secular authors is in truth Nimrod of the divine Scriptures.

 

Many [authors] say many things which differ from each other on the topic of Bel, during whose time our ancestor Hayk lived. But I say that the one called Cronus is [the same as] Bel Nimrod. The Egyptians order them in the same way as [the patriarch] Moses [namely] Hephaestus, the Sun, Cronus who is Ham, Kush, and Nimrod, leaving out Mestrayim. For they say that Hephaestus was the first man and the inventor of fire. (Why it is that [Hephaestus] discovered fire or how Prometheus stole the divine fire and gave it as a gift to humankind—which is an allegory—does not belong in the order of our narration.) The order of the Egyptian dynasties, and the sum of the years from the dynasty of [the] Shepherd [kings] to Hephaestus, coincide with what was noted among the Hebrews, from the time of Joseph to Shem, Ham, and Japheth.  

Let this much be sufficient [on this matter]. For if we undertake to explain to you in our history everything that has happened from the time of the building of the Tower to our own days, then when will we get to the historical narratives that you particularly want? This is especially the case, since the work ahead of us is [already] long and the lifespan of mortals is short and unknowable. So then, I now shall begin to show you [information] about our own [history], where [the material] came from, and more about it.

 

—

 

ԳԻՐՔ ԱՌԱՋԻՆ

Ծննդաբանութիւն Հայոց Մեծաց

  

Գլուխ Է

 

Յայտարարութիւն սակաւուք, թէ ըստ արտաքնոցն ասացեալ Բէլդ` ըստ աստուածային բանից ճշմարտութեամբ է Նեբրովթ:

 

ԶԲելայ, առ որով նախնին մեր Հայկ` բազումք բազում ինչ այլ ընդ այլոյ պատմեն. բայց ասեմ զԿռոնոսդ անուն եւ զԲէլ` Նեբրովթ լեալ. որպէս Եգիպտացիք թուեն հաւասար Մովսիսի` Հեփեստոս, Արեգակն, Կռոնոս, որ է Քամ, Քուշ, Նեբրովթ, թողեալ զՄեստրայիմ: Զի առաջին ասեն իւրեանց մարդ լեալ զՀեփեստոս եւ գտակ հրոյ: Եւ ընդէ՞ր սա գտակ հրոյ, եւ կամ Պրոմեթէոս գողացեալ առ ի յաստուածոցն զհուր եւ շնորհեալ մարդկան, - որ է այլաբանութիւն, - ոչ բերէ ասել կարգ բանիս: Որում եւ հարստութեանցն Եգիպտացւոց կարգ, եւ ամացն ժողովումն ի Հովուացն հարստութենէ մինչեւ ցՀեփեստոս` վկայէ հաւասար Եբրայեցւոցն լեալ, որ է ի Յովսեփայ ժամանակացն մինչեւ ցՍեմ, Քամ եւ ցՅաբեթ:

Եւ այսոքիկ բաւական լիցին ասել այսչափ: Զի եթէ զամենայն եղեալսն յաշտարակագործութենէն մինչեւ առ մեզ ի հասողութիւն քեզ ի մերումս ածել ջանասցուք պատմութեան, ե՞րբ ապա յըղձալին քո հասանիցեմք զրուցաց պատմութիւնն. մանաւանդ զի եւ առաջիկայս մեր երկար է գործ, եւ ժամանակ մահկանացուաց սուղ եւ անյայտ: Այլ սկսեալ ցուցից քեզ զմերն, թէ ուստի՛ եւ ո՛րպէս:

 

—

Index