Demonstration of the Apostolic Preaching: Chapter 24

Սուրբ Իրենեոսի

Ցոյցք Առաքելական Քարոզութեան

ԻԴ.

 

Եւ յառաջ անցելոց ժամանակացն, այսինքն է տասներորդ դարու յետ ջրհեղեղին՝ Աբրահամ գտանի, զի խնդրէ զյաւրհնութենէն նախահաւր իւրոյ զպարտեցեալն եւ զանկն նմա Աստուած։ Եւ վասն զի ըստ յաւժարութեան յորդորման ոգւոյն իւրոյ ընդ ամենայն շուրջ գոյր ընդ աշխարհ քննելով ուր է Աստուած, եւ տկարանայր եւ կասէր ի գիւտէն՝ ողորմեալ Աստուծոյ այնմ, որ միայն մնջուկն խնդրէր զնա, երեւեցոյց Աբրահամու՝ ի ձեռն բանին, իբր ի ձեռն ճառագայթի, ծանուցեալ զինքն։ 

            Քանզի խաւսեցաւ ընդ նմա յերկնէ ասաց ցնա. «Անց գնա յերկրէ քումմէ եւ յազգէ քումմէ եւ ի տանէ հաւր քո եւ ե՛կ անց յերկիր, զոր ես ցուցից, եւ անդ բնակեա՛». եւ նա հաւատացեալ երկնային ձայնին, մինչդեռ ինքն յարբունս հասակի էր՝ եւ մինչդեռ եւթանասունամեան էր եւ ունէր կին, հանդերձ նովաւ ել գնաց ի Միջագետաց, առեալ ընդ իւր զեղբաւր մեռելոց զորդի զՂովտթ։

            Եւ յորժամ եկն յերկիր, որ այժմդ Հրէաստան ասի, յորում յայնժամ բնակէին եւթն ազգք ծնունդք Քամայ, եւ երեւեցաւ նմա ի տեսլեան Աստուած եւ ասաց. «Քեզ տաց զերկիրս զայս եւ զաւակի քում յետ քո ի յաւիտենական կալուածն». եւ լինել զաւակի նորա պանդուխտ յերկրի, ո՛չ յիւրում, եւ չարչարիլ անդ՝ վշտանալով եւ ծառայելով ամն չորեքհարիւր եւ ի չորորդ դարու դառնալ ի տեղի ի խոստացեալն Աբրահամու. եւ դատեցեալ Աստուծոյ զազգն զայն, որ ծառայեցոյց զզաւակն նորա։ 

            Եւ զի հանդերձ բազմութեամբ եւ զփարս զիւրոյ զաւակին գիտասցէ Աբրահամ, եhան զնա Աստուած արտաքս գիշերի եւ ասաց ցնա. «Հայեաց ի վեր յերկինս եւ տես զաստեղս զյերկինս, եթէ կարասցես թուել զնոսա. այսպէս եղիցի զաւակ քո»։ Եւ զաներկուանալի եւ զաներկմիտ հոգւոյն նորա տեսեալ Աստուծոյ՝ վկայեաց նմա ի ձեռն հոգւոյն սրբոյ, ասելով ի գիրս. «Եւ հաւատաց Աբրահամ, եւ համարեցաւ նմա յարդարութիւն». եւ էր անթլփատ յորժամ վկայեալն եղեւ։ 

            Եւ զի առաւելութիւն հաւատոց նորա ի ձեռն նշանի ծանուցեալ լիցի՝ ետ նմա թլփատութիւն, յանթլփատութեանն կնիք հաւատոց այնր, որ յանթլփատութեանն: Եւ յետ այնորիկ ծնեալ նմա որդի Սահակ ի Սառայէ, յամլոյն, ըստ խոստմանն Աստուծոյ, զոր թլփատեաց, ըստ որում ուխտեաց նմա Աստուած. Եւ ի Սահակայ ծնաւ Յակովբ: Եւ այսպէս եկն եհաս նախկին ի սկզբան աւրհնութիւնն Սեմայ յԱբրահամ, եւ յԱբրահամէ ի Սահակ եւ ի Սահակ ի Յակովբ՝ Հոգւոյն ժառանգութիւն բաժանեցելոյ ի նոսա քանզի կոչեցաւ Աստուած Աբրահամու եւ Աստուած Սահակայ եւ Աստուած Յակովբու: Եւ ծնաւ Յակովբ որդիս երկոյտասանս, յորոց երկոյտասան տոհմքն Իսրայելի անուանեցան:

XXIV.

And with the passing of time, that is, in the tenth generation after the flood, Abraham was found seeking God by the blessing of his forefather, as was his due and right. So inclined by the instigation of his soul, he went all around the world to find the place of God, but then languished and ceased his search. God, having mercy upon him for having quietly sought him out, appeared to Abraham through the Word, as through a beam of light, and thus made Himself known.

For He spoke to him from Heaven and said to him: “Go from your country, your people and your father's household to the land that I will show you, and dwell there.” (Genesis 12:1) And being of age, Abraham believed the heavenly voice—although seventy years old and having a wife, he arose with her and departed from Mesopotamia, taking with him his deceased brother’s son, Lot.

And when came into the land that is now called Judea, in which dwelt the seven nations descended from Ham, God appeared to him in a vision and said: “I will give this land to you and to your descendants as an eternal possession” (Genesis 12:7), and that his descendants would be as foreigners in this land that was not their own, and would suffer there, being afflicted and in servitude for 400 years until they would return, in the fourth generation, to the place that was promised to Abraham. And God would judge the nation that would keep his descendants in servitude.

And so that Abraham, together with the multitude, would know the glory of his seed, God led him out at night and said: “Look toward the heavens and count the stars, if you can. So shall your descendants be” (Genesis 15:5). And seeing Abraham's unwavering and resolute soul, God acknowledged him through the Holy Spirit, saying in Scripture: “And Abraham believed, and it was accounted to him as righteousness” (Genesis 15:6). And he was uncircumcised at the time of this acknowledgement.   

And that the superiority of his faith might be known by a sign, he gave him circumcision as a seal of his faith, which he held in uncircumcision. Then a son, Isaac, was born to him from Sarah, who was barren, according to the promise of God, and Abraham circumcised him according to his covenant with God. Then Jacob was born of Isaac. Thus, the former blessing of Shem went to Abraham, and from Abraham to Isaac, and from Isaac to Jacob, and the inheritance of the Spirit was divided among them, for He was called the God of Abraham, the God of Isaac and the God of Jacob. And Jacob begat twelve sons, from whom the twelve tribes of Israel were named.