Grabar Noun Declensions: -ի

Grabar Western Armenian
Nominative (Ուղղական) Ուխտ Ուխտ
Genitive (Սեռական) Ուխտի Ուխտի
Dative (Տրական) Ուխտի, յՈւխտ Ուխտի
Locative (Ներգոյական) Ուխտի, յՈւխտի Ուխտի
Instrumental (Գործիական) Ուխտիւ Ուխտիւ
Ablative (Բացառական) յՈւխտէ Ուխտէ
Accusative (Հայցական) զՈւխտ Ուխտը

—

Grabar: Արարեալ անդ ուխտ եւ մատաղ Սրբոյ Նշանին։

Western Armenian: Հոն ուխտ տուաւ եւ մատաղ ըրաւ Սուրբ Նշանին։

English: There he made a vow and gave an offering to the blessed symbol [of the Cross].

—

Grabar: Ուխտեաց անդ ուխտ փրկութեան։

Western Armenian: Փրկութեան ուխտ ըրաւ։

English: He swore an oath of salvation.

—

Grabar: «Այս է արիւն իմ նորոյ ուխտի։» -Մարկոս 14:24

Western Armenian: «Ասիկա է իմ արիւնս նոր ուխտի։» -Մարկոս 14:24

English: “This is my blood of the new covenant.” -Mark 14:24

—

Grabar: «Եւ հաստատեցից զուխտ իմ ընդ նմա յուխտ յաւիտենական, եւ ընդ զաւակի նորա յետ նորա։» -Ծննդոց 17:19

Western Armenian: “Անոր հետ ու անկէ ետքը անոր սերունդին հետ իմ ուխտս պիտի հաստատեմ, յաւիտենական ուխտ մը։” -Ծննդոց 17:19

English: “I will establish my covenant with him as an everlasting covenant for his descendants after him.” -Genesis 17:19

—

Grabar: “Եւ ես արձակեցից զքեզ ուխտիւ:” -Գ. Թագաւորաց 20:34

Western Armenian: “Ես ալ այս ուխտով [դաշինքով] ես քեզ կ՛արձակեմ։” -Գ. Թագաւորաց 20:34

English: “I will send thee away with this covenant.” -3 Kings 20:34

—

Grabar: «Այնուհետեւ Վահանն մամիկոնեան եւ Մերուժանն արծրունի, սոքա երկոքեան արք պիղծք անաւրէնք էին, ապստամբեալք էին յուխտէ աստուածապաշտութեանն, եւ զանաստուածն Մազդեզանց աղանդն յանձն առեալ պաշտէին։» —Փաւստոս Բիւզանդ

Western Armenian: «Վահան Մամիկոնեանը եւ Մերուժան Արծրունին, երկու պիղծ եւ անօրէն մարդիկ, ապստամբած էին Աստուածապաշտութեան ուխտէն եւ ընդունեցին Մազդեզական չաստուածներուն պաշտմունքը։» —Փաւստոս Բիւզանդ

English: “Vahan Mamikonean and Meruzhan Arcruni, two abominable and impious men, had rebelled from the oath of worship of [the Christian] God and agreed to worship the non-gods of the Mazdean sect.” —P’awstos Buzand

—

Grabar: «Եւ եդից զուխտ իմ ընդ քեզ։» -Ծննդոց 6:18

Western Armenian: «Եւ քեզի հետ իմ ուխտս պիտի հաստատեմ։» -Ծննդոց 6:18

English: “And I will establish my covenant with you.” -Genesis 6:18

—

Grabar Western Armenian
Nominative (Ուղղական) Մարգարէք Մարգարէներ
Genitive (Սեռական) Մարգարէից Մարգարէներու
Dative (Տրական) Մարգարէից Մարգարէներու
Locative (Ներգոյական) Մարգարէս Մարգարէներու
Instrumental (Գործիական) Մարգարէիւք Մարգարէներով
Ablative (Բացառական) ի Մարգարէից Մարգարէներէ
Accusative (Հայցական) զՄարգարէս Մարգարէները

—

Grabar: Մարգարէք սուտ մարգարէանան։

Western Armenian: Մարգարեները ստութեամբ մարգարէութիւն կ՛ընեն։

English: The prophets prophesy falsely.

—

Grabar: «Որպէս եւ գրեալ է ի գիրս մարգարէից։»

Western Armenian: «Ինչպէս գրուած է մարգարէներուն գրքին մէջ։»

English: “As is written in the book of prophets.”

—

Grabar: «Վա՜յ ձեզ, զի շինէք զշիրիմս մարգարէիցն, եւ հարքն ձեր սպանին զնոսա:»

Western Armenian: «Վա՜յ ձեզի, որ մարգարէներուն գերեզմաններ կը շինէք, մինչդեռ ձեր հայրերը սպաննեցին զանոնք։»

English: “Woe to you! For you build the tombs of the prophets, and your fathers killed them.”

—

Grabar: «Վասն այնորիկ եղեւ յառակս թէ` Եւ Սաւո՞ւղ ի մարգարէս:»

Western Armenian: «Անոր համար ասիկա առակ մը եղաւ. Միթէ Սաւու՞ղ ալ մարգարէներուն մէջ է։»

English: “Therefore it became a proverb: ‘Is Saul also among the prophets?’”

—

Grabar: «Զմի ոք ի մարգարէից։»

Western Armenian: «Մարգարէներէն մէկը։»

English: “One of the prophets.”

—

Grabar: «Տէր, զմարգարէս քո կոտորեցին եւ զսեղանս քո կործանեցին. ես մնացի միայն, եւ խնդրեն զանձն իմ:» —Հռոմայեցիս 11:3

Western Armenian: «Տէր, քու մարգարէներդ մեռցուցին ու քու սեղաններդ փլցուցին, միայն ես մնացեր եմ եւ իմ անձս ալ կը փնտռեն։» —Հռոմայեցիս 11:3

English: “Lord, they have killed Your prophets and torn down Your altars, and I alone am left, and they seek my life.” —Romans 11:3

—

Test yourself:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Learn Classical Armenian!

Image
Learn Classical Armenian! started in June, 2021 with daily Grabar (Classical Armenian) exercises. The exercises are designed to take about 5-10 minutes to work through, with most of the material sourced or modified from the 5th century Classical Armenian translation of the Bible (of which, you can find an invaluable Grabar-English concordance at Arak29 ). I am not a linguist*, and did not approach the material as such; I simply provided the material I wished I had when I started learning Grabar, and that I sometimes still wish to have accessible. My hope is to help others learn our beautiful, ancient language. Soon after I started,  Robert Bedrosian gave me the idea of developing some exercises that focus on "Spoken" Grabar, along with some initial materials to start with. Thereafter, most of the exercises take this approach, based on short, "spoken" phrases that help the reader think in Grabar and, hopefully, parse longer sentences later on. To whet the appetite,
Read more

A selection of famous literary lines, translated to 5th century Grabar

Image
"We'll be right back to Grabar exercises  after these short messages..." — Here's a selection of famous lines from novels that I translated to 5th century Grabar (inspired by a conversation I had yesterday): 1. "Call me Ishmael." ( Moby Dick) Կոչէք զիս Իսմայէլ։ 2. "The old man was dreaming about the lions." ( The Old Man and the Sea ) Իսկ այրն ծեր երազէր յառիւծուցն։ 3. "We were somewhere around Barstow on the edge of the desert when the drugs began to take hold." ( Fear and Loathing in Las Vegas ) Ընդ եզեր յանապատի անդ ՚ի կողմանս Բարստոյի իսկ էաք երբ բուռն եհար զմեզ դեղսն հոգեյայտնիչ։ 4. "A screaming comes across the sky." ( Gravity's Rainbow ) Աղաղակ գայ ընդ լայնութիւն երկնից։ 5. "Beware; for I am fearless, and therefore powerful." ( Frankenstein ) Զգոյշ լեր՝ զի աներկեւղ եմ, վասն որոյ եւ հզաւր։ 6. "It is only with the heart that one can see rightly; what is essential is invisible to the eye."
Read more

Some male names from 5th century Armenia

Here are all the Armenian male names compiled from Volume 1 of Yeghishe’s History of Vartan and the Armenian War : Anania (Անանիա) Artak (Արտակ) Arten (Արտէն) Basil (Բասիլ) Ěnjugh (Ընջուղ) Gad (Գադ) Gadesho (Գադեշոյ) Garegin (Գարեգին) Giwt (Գիւտ) Hovsep (Յովսէփ) Kasu (Քասու) Manej (Մանէճ) Manen (Մանէն) Meghet (Մեղէտ) Mushē (Մուշէ) Nerseh (Ներսեհ) Nershapuh (Ներշապուհ)  Sahak (Սահակ) Shmavon (Շմաւոն) Surmak (Սուրմակ)  Tachat (Տաճատ) Tatik (Թաթիկ) Tirots’ (Տիրոց)  Vahan (Վահան) Varazshapuh (Վարազշապուհ) Vardan (Վարդան) Vasak (Վասակ)  Yeghbayr (Եղբայր) Yeghisha (Եղիշա) Yeremia (Երեմիա) Yevghagh (Եւղաղ) Yeznik (Եզնիկ) I would say up to half of those names are still in use today (e.g., Hovsep, Arden, Artak, Sahak, Vartan, Vahan) with some seeming more like clerical names (e.g., Anania, Karekin). Others (e.g., Nerseh, Mushe) are still in use but with modification (Nerses, Musegh). Varazshapuh is distinctly Iranian and Gadesho sounds Assyrian. Then we have some names that don't seem to
Read more